افزایش اشتغال و تکمیل ظرفیت های خالی واحدهای صنعتی فعال، زمینه ساز رونق تولید

افزایش اشتغال و تکمیل ظرفیت های خالی واحدهای صنعتی فعال، زمینه ساز رونق تولید

همانطور که مستحضر هستید نامی که برای سال 99 توسط مقام معظم رهبری، حضرت آیت الله خامنه ای انتخاب شد، جهش تولید بود. این یعنی اهمیتی که تولید داخلی برای کشور دارد چند برابر شده است. البته چند سالی است که نام هایی این چنینی که مربوط به رونق و گسترش تولید هستند برای سال های مختلف انتخاب می شود.

دلیل آن این است که کشور ما ایران، قدم های بزرگی در جهت استقلال و متکی بودن محض به داخل و نیروهای داخلی برداشته است. پس سهم ما نیز به عنوان شهروند، تلاش همه جانبه در جهت تحقق این شعار است. زیرا که جهش تولید و آبادانی داخلی، مزایایی دارد که اول از همه شامل حال ما خواهد شد.

 از جنبه های مختلف می توان جهت تحقق جهش تولید تلاش کرد. یکی از این جنبه ها که موضوع بحث ما در همین نوشتار نیز هست، نقش اشتغال زایی و تکمیل ظرفیت های خالی واحدهای صنعتی فعال، در جهش و رونق تولید خواهد بود. پس در ادامه با ما باشید تا از اهمیت کارآفرینی و اشتغال زایی و بنگاه های اقتصادی در رونق تولید آگاه شوید.

نقش بنگاه های اقتصادی در جهش تولید

می توان گفت بنگاه های اقتصادی، چه کوچک باشند چه متوسط و چه بزرگ، به دلیل ویژگی هایی که دارند می توانند به صورت مستقیم و یا غیر مستقیم در جهش و رونق تولید نقش به سزایی داشته باشند. تولید و رونق آن برای این که در ایران به سر انجام برسد به یک محیط امن، نیروهایی کارآمد، فناوری هایی گاهاً پیچیده، سرمایه گذاری ها و زمان احتیاج دارد.

البته متأسفانه این ها شرایط هستند که در کشور ما به دلایلی از جمله، تأثیرات منفی سال های جنگ تحمیلی و در دوره های اخیر هم که تحریمات ظالمانه کشورهایی همچون آمریکا در زمینه های مختلف حتی در زمینه بهداشت، ممکن است خیلی میسر نشده باشد و یا اینکه برای فراهم کردن این شرایط تلاش های شبانه روزی فراوانی نیاز باشد.

اما می توان گفت بنگاه های اقتصادی می توانند تعدیل کننده برخی از این شرایط بوده و حتی در کوتاه مدت و یا میان مدت، با استفاده از سرمایه‌های خود، اشتغال زایی کرده و قدمی بزرگ در زمینه جهش تولید بردارند. نکته دیگر این که این بنگاه های اقتصادی به دلیل ویژگی های خاصی که دارند دارای کارکردهای منحصر به فردی نیز هستند. می توان از آن ها به توان کارآفرینی و اشتغال زایی، توزیع ثروت در جامعه، متعادل کردن شرایط در مناطق حاشیه ای، افزایش تولید ناخالص داخلی، برآورده کردن نیازهای ضروری مردم و حتی نقش بنگاه های اقتصادی کوچک در تربیت نیروی انسانی لازم برای بنگاه های بزرگتر، نام برد.

در روزهای اخیر این بنگاه ها به خصوص نمونه های کوچک و متوسط، علاوه بر دارا بودن تمام ویژگی هایی که گفته شد، کانون اصلی توسعه فناوری و تأمین نیازهای پیچیده و پیشرفته کشورها نیز به حساب آمده و نقش مهمی را در راهبرد مؤثر در توسعه اقتصادی حمایت های گسترده ای توسط مؤسسات دولتی و عمومی بازی می کنند. (1)

اهمیت شناسایی ظرفیت های پنهان و آشکار در جهش تولید

اینکه مقام معظم رهبری نام جهش و رونق تولید را برای سال 99 انتخاب کردند قطعاً نشان از درایت ایشان دارد. این مقام از اهمیت این رونق در شرایط کنونی کشور با خبر بوده و به قطع توانایی آن را در ظرفیت های کشور دیده است. کشور ما ایران ظرفیت های فراوانی دارد که با بهره گیری از هر کدام از آن ها می توان جهشی چندین برابری در تولید به وجود آورد.

در واقع می توان گفت، آن چه مشکل فعلی ما در زمینه رونق تولید است، نداشتن ظرفیت ها نیست بلکه نادیده گرفتن آن ها است. از این روست که می توان ظرفیت های کشور را به دو دسته پنهان و آشکار تقسیم بندی کرد و اهمیت هر کدام و نقشی که در رونق و گسترش تولید دارند را بررسی نمود.

در تک تک شهرهای ایران بزرگ، ظرفیت های پنهانی در گوشه و کنار آن ها هستند که با شکوفایی هر کدام می توان کاری کرد کارستان! در محله ها و بین افراد کاملاً معمولی استعدادهای نهفته ای وجود دارد که با رسیدگی بخش های دولتی و خصوصی به آن ها می توان جهش تولید را به راحتی میسر کرد.

برای مثال کارگاه های تولید کوچکی که توسط افرادی در یک محله از یک شهر راه اندازی شده است، نقش به سزایی در جهش و گسترش تولید خواهد داشت.

علاوه بر کارآفرینی که در آن به عمل آمده، تولید داخلی خود نشان از برداشتن قدم هایی در مسیر جهش آن خواهد بود. فقط کافیست این واحد های تولیدی کوچک و کسب و کارهای خانگی خرد، توسط مسئولین رسیدگی شده تا بتوانند نقش حیاتی خود در جهش تولید را به بهترین نحو بازی کنند.

ظرفیت های پنهانی توریستی نیز در جای جای کشور ما، ایران وجود دارد. چه بسیار روستاها و شهرستان هایی که می توان از آن ها به واسطه جذابیت های توریستی و بناهایی که دارند به عنوان بزرگترین قطب های توریستی ایران استفاده کرد. فقط کافیست هر کدام از این ظرفیت های پنهان در بخش های مختلف کشف و شکوفا شود.

البته ناگفته نماند که همانطور که ظرفیت های پنهان و کشف آن ها و دادن پر و بال به آن ها اهمیت دارد، همین ظرفیت های آشکار نیز نیاز به رسیدگی خواهند داشت. برای مثال شهرک ها صنعتی در هر شهر در کشور ما از جمله ظرفیت های آشکاری هستند که در مسیر جهش تولید جایگاه به سزایی دارند. فراهم کردن سرمایه های مورد نیاز آن ها و رسیدگی به اموراتشان، مسئولیت مهمی است که در راستای تحقق شعار سال بر عهده مسئولین و بخش های مختلف خصوصی و دولتی خواهد بود. (2)

ظرفیت های خالی در صنایع و مزایای تکمیل آن ها

در همین لحظه می توان گفت ظرفیت های خالی فراوانی در صنایع وجود دارند که اگر فعال سازی شوند، توسعه اقتصادی و رونق تولید به راحتی میسر خواهد شد. می توان گفت مهم ترین و بیشترین موانعی که بر سر راه تولید قرار دارد، مربوط به مراحل پیش از تولید می شود. اگر این موانع و مشکلات برطرف شوند، کشور می تواند قدم بزرگی در جهت تحقق جهش تولید بردارد.

در حال حاضر واحد های بی شماری وجود دارند که کمتر از میزان توانایی خود به تولید مشغول هستند. با این وجود که ظرفیت و امکانات بالقوه در بخش صنایع و سرمایه گذاری بسیار است. تکمیل ظرفیت های خالی امر مهمی در جهت رونق تولید خواهد بود. اگر این ظرفیت ها فعال شوند محصولات و تولیدات جدیدی به بازار داخلی ارائه خواهد شد.

حال برای فعال سازی این ظرفیت های خالی و افزایش آن ها نیاز به سرمایه های بسیار نیز هست. البته قابلیت های خاصی نیز باید اجرا شود تا فرآیند تولید به خوبی به ثمر بنشیند. در هر صورت می توان به جرأت گفت که استفاده از ظرفیت های مختلف که نادیده گرفته شده اند، بهره وری، افزایش و رونق تولید و افزایش بازدهی را به همراه دارد. نتایج حاصله از این اقدام، کاهش قیمت ها، کاهش نرخ تورم، توسعه اقتصاد و در نهایت جهش تولید خواهد بود.

چه موانعی برای تکمیل ظرفیت های خالی صنایع وجود دارد؟

حال همانطور که قبلاً هم در بخش نقش بنگاه های اقتصادی در جهش تولید گفتیم، یکی از عوامل مؤثر در فعال سازی ظرفیت های خالی، توسعه شبکه های بین بنگاهی است. با این وجود امکان واگذار کردن ظرفیت های خالی به بنگاه های دیگر فراهم می شود. البته خالی از اهمیت نیست که بگوییم عواملی دیگری مانند عوامل فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و... نیز در تکمیل این ظرفیت ها مفید واقع خواهند شد.

استفاده از ظرفیت های خالی و تکمیل آن ها اشتغال زایی پایدار ایجاد کرده و همچنین نرخ بیکاری را به مقدار قابل توجهی کاهش می دهد. نتیجه نهایی نیز همان تحقق شعار سال، جهش تولید خواهد بود. و به همین نسبت می توان گفت از مهم ترین مضرات خالی ماندن ظرفیت های تولیدی، افزایش بیکاری خواهد بود.

هر چقدر که تولید بازدهی مؤثری نداشته باشد، به همان اندازه نیز نیروی کار بیشتری بیکار می ماند. اما با این حال متأسفانه بر اثر دلایلی که در زیر از آن ها نام می بریم، خیلی از ظرفیت های کشور خالی مانده و هیچ کس گوشه نگاهی به آن ها نمی اندازد:
 

• تأمین سرمایه با هزینه بالا

 

• واردات بی رویه

 

• افزایش تورم

 

• نقش ضعیف سیستم بانکی در تأمین سرمایه

 

• وجود محدودیت و موانع بر سر راه تجارت بین الملل

 

• رکود اقتصادی

 

• میزان اندک سرمایه در گردش

 

• کیفیت ضعیف تولیدات داخلی

 

• کمبود نیروی متخصص

 

• مشکل در تأمین مواد اولیه

 

• ضعف در سیستم مدیریتی

 

تکمیل ظرفیت های خالی صنایع چه مزایایی دارد؟

حال که از ظرفیت های پنهان و آشکار سخن گفتیم و موانعی که بر سر راه تکمیل کردن این ظرفیت ها وجود دارد را برشمردیم، نوبت به آن رسیده است که از مزایای تکمیل کردن ظرفیت های کشور نیز سخن به میان بیاوریم. به طور خلاصه این مزایا را می توان در موارد زیر گنجاند:
 

• اشتغال زایی پایدار با صرف زمان و هزینه کم

 

• بهره وری ملی

 

• افزایش تقاضای مواد اولیه

 

• سرمایه گذاری بیشتر در بخش تولید

 

• افزایش منافع پیمانکار و کارفرما

 

• کاهش هزینه برای پیمانکاران و کارفرمایان

و در نهایت به عنوان راه کار نیز می توان تأمین سرمایه و منابع مالی را از مهم ترین راه حل ها جهت استفاده از ظرفیت های خالی کشور دانست. حفظ تولید و اشتغال زایی پایدار در کشور در صورت تأمین سرمایه در گردش و منابع مالی مورد نیاز، عملی می شود. این سرمایه و تأمین منابع مالی، می تواند بخش های مختلفی از واحدهای تولیدی را به رونق و خودکفایی برساند. (3)


 

جمع بندی و نتیجه گیری

آن چه در این جا بدان پرداختیم، بررسی نقش افزایش اشتغال و تکمیل ظرفیت های خالی واحدهای صنعتی در رونق و جهش تولید بود. در این نوشتار ذکر کردیم که ظرفیت های پنهان و آشکار جامعه می توانند زمینه ساز رونق تولید باشند. همانطور که خاطر نشان کردیم، بر سر راه تکمیل این ظرفیت های نهفته در بطن جامعه موانعی وجود دارد که با از بین بردن آن ها، شعار جهش تولید محقق خواهد شد. یکی از مهم ترین راهکارها را نیز جهت تکمیل ظرفیت های خالی و مانع زدایی با عنوان تأمین سرمایه های مورد نیاز این امر، برشمردیم.

در نهایت آن چه که منجر به آبادانی کشور و تحقق شعار سال، جهش تولید خواهد شد، تلاش شبانه روزی و همت نه تنها مسئولین بلکه تک تک افراد جامعه خواهد بود؛ باشد که این امر تحقق یافته و شاهد ایرانی سربلند و پیروز در همه جوانب باشیم.

پی نوشتها

1. www.ttbank.ir
2.  www.khabarban.com
3. www.rasekhoon.net